De vruchtbaarheidsbehandeling TESE-ICSI, waarbij zaadcellen direct uit de zaadbal worden gehaald, levert geen verhoogde gezondheidsrisico’s op voor kinderen. Dat blijkt uit Nijmeegs onderzoek waarbij ‘TESE-kinderen’ vijf jaar lang werden gevolgd.
Door: Anouk Broersma
Bij sommige mannen met vruchtbaarheidsproblemen zitten er geen zaadcellen in het sperma, maar zijn die wel via een chirurgische ingreep direct uit de zaadbal te halen. Vervolgens wordt de eicel daarmee geïnjecteerd. Deze manier om zaadcellen te verkrijgen, Testiculaire Sperma Extractie (TESE), was in Nederland lange tijd verboden. Er waren twijfels over gezondheidsrisico’s bij kinderen omdat wordt gewerkt met onrijp zaad.
Tussen 2007 en 2014 mocht de behandeling in Nederland alleen in het kader van onderzoek worden uitgevoerd in het Radboudumc en het AMC. De kinderen die in die periode via TESE ter wereld kwamen, hadden niet meer geboorteafwijkingen dan bij andere vruchtbaarheidsbehandelingen gemiddeld voorkomen, concludeerden onderzoekers twee jaar geleden al. Uit onderzoek van Aukje Meijerink van het Radboudumc, die vandaag promoveert, blijkt dat TESE-kinderen ook na vijf jaar nog gezond zijn.
Meijerink volgde de ontwikkelingen van ruim 400 TESE-kinderen die tussen 2008 en 2016 ter wereld kwamen. Ouders vulden in de jaren na de geboorte vragenlijsten in over de ontwikkeling van hun kind. Daarnaast werden 103 5-jarigen uitgenodigd langs te komen voor tests op het gebied van gedrag, cognitie, lichamelijke ontwikkeling en motoriek. Hun resultaten werden vergeleken met gegevens over hoe een kind zich gemiddeld hoort te ontwikkelen.
Zowel het vragenlijstonderzoek als de tests leverde geen zorgwekkende zaken op. Hun groei verliep doorgaans volgens schema. De motoriek van 5-jarige TESE-kinderen was weliswaar iets slechter dan gemiddeld, maar nog steeds binnen de grenzen van de normale ontwikkeling. Gedragsproblemen hadden ze juist minder en hun IQ lag iets boven het gemiddelde. De verklaring zou volgens Meijerink kunnen zijn dat vrij veel ouders hoogopgeleid waren.
‘’Zowel het vragenlijstonderzoek als de tests leverde geen zorgwekkende zaken op.’’
Uniek
In andere landen was TESE altijd al toegestaan en zijn ook studies naar het effect op kinderen gedaan. Zo vonden onderzoekers van de Vrije Universiteit Brussel in 2002 geen verhoogd risico op geboorteafwijkingen bij kinderen die verwekt waren door het injecteren van zaad in de eicel, na zowel TESE als andere technieken om zaadcellen te verkrijgen. ‘Maar eerdere studies bij TESE keken vooral of het kind gezond was bij geboorte. Dat we kinderen vijf jaar volgen en zo breed naar hun ontwikkeling kijken, is uniek’, aldus Meijerink.
Op dit moment vinden in Nederland jaarlijks 600 tot 700 TESE-operaties plaats. Meijerink: ‘Bij iets minder dan de helft daarvan vinden artsen bruikbaar zaad. Daarna moet de bevruchting nog slagen. Ongeveer 1 op de 7 mannen die TESE ondergaat wordt uiteindelijk vader.’ Meijerink maakte als onderdeel van haar promotieonderzoek daarom ook een model om vooraf beter te kunnen voorspellen of TESE bij een patiënt kans van slagen heeft.
Bron: De Volkskrant