Als een baby een afgeplat gebied op of aan de zijkant van zijn hoofdje heeft, wordt dit plagiocephalie genoemd. Plagiocephalie betekent afgeplat hoofdje. Het is meestal niets om je zorgen over te maken en het corrigeert zichzelf vaak na verloop van tijd.
Plagiocephalie komt vaak voor bij baby’s die jonger zijn dan vijf maanden. Dat komt omdat de botten in de schedel van een jonge baby zacht en beweeglijkzijn, waardoor je hem tijdens de bevalling door het geboortekanaal kunt persen. Maar hierdoor kan zijn schedeltje gemakkelijk vervormen. Alle botten van je baby worden geleidelijk sterker en harden de komende maanden en jaren.
Oorzaak
Een afgeplat hoofdje wordt veroorzaakt door een aanhoudende, zachte druk op één plek op de schedel. De druk verandert de vorm van het hoofdje van je baby zodat het niet langer symmetrisch is. Plagiocephalie kan zich ontwikkelen vóór of nadat een baby is geboren als je baby:
- Met een afgeplat hoofdje wordt geboren, wordt dit deformatieve plagiocephalie genoemd;
- Wordt geboren met een symmetrisch hoofdje, maar als zich na een paar weken of maanden een plat gebied ontwikkelt, wordt het positionele plagiocephalie genoemd.
Als de afplatting aan de achterkant in het midden van het hoofdje van je baby zit, tijdens of na de geboorte, wordt dit brachycefalie genoemd.
Misvormende plagiocephalie
Je baby kan misvormende plagiocephalie ontwikkelen vanwege een gebrek aan ruimte in je baarmoeder (baarmoeder). Dit kan gebeuren als:
- Hij zich in een stuitligging bevindt;
- Hij één van een twee- of meerling is;
- Er een tekort aan vruchtwater in je baarmoeder was;
- Hij je eerste baby is. Hoofden van baby’s neigen dan eerder in de zwangerschap te vervormen door sterkere baarmoeders of buikspieren.
Positionele plagiocephalie
Je baby kan positionele plagiocephalie ontwikkelen als hij gedurende lange tijd in dezelfde houding ligt. Baby’s die te vroeg geboren zijn, hebben meer kans op positionele plagiocephalie, omdat hun schedels erg zacht zijn en ze een lange tijd aan de beademing hebben gelegen. Een andere reden kan zijn dat je vavy strakke nekspieren heeft (torticollis/scheefstand van het hoofd). Deze benauwdheid maakt het waarschijnlijker dat je baby liever in één positie met zijn hoofd gaat liggen. Als je baby torticollis heeft, moet je arts je doorverwijzen naar een fysiotherapeut.
Als je je zorgen maakt over de vorm van je baby, neem hem dan mee naar je huisarts. Je huisarts kan je baby beoordelen en beslissen of hij moet worden doorverwezen naar een gespecialiseerde arts.
Kan plagiocephalie mijn baby schaden?
Plagiocephalie is onschadelijk en heeft geen invloed op je baby of op de manier waarop zijn hersenen zich ontwikkelen. Het is echter logisch om je zorgen te maken over hoe het hoofd van je baby eruitziet. Plagiocephalie kan het hoofdje van een baby merkbaar vervormd maken.
Wat kan ik doen aan de plagiocephalie van mijn baby?
Je kunt het hoofd van je baby helpen terug te keren naar een meer ronde vorm door zijn positie te veranderen terwijl hij slaapt, eet en speelt. Het veranderen van de positie van je baby moedigt de afgevlakte delen van het hoofd van je baby aan om zich op een natuurlijke manier te hervormen. Voor de veiligheid van je baby, leg hem altijd op zijn rug om te slapen. Dit kun je ook doen om hem aan te moedigen niet op het vlakke deel van zijn hoofd te gaan liggen:
- Wanneer je je baby op zijn rug legt, zorg dan dat de afgeronde kant van zijn hoofd in contact is met de matras;
- Leg je baby ‘s avonds in zijn bed met zijn hoofd bijvoorbeeld op zijn linkerkant en de volgende avond op zijn rechterkant. Je baby zal meestal de voorkeur geven aan dezelfde richting, dus hij zal zijn hoofd op dezelfde manier keren;
- Als je baby in je slaapkamer slaapt (in een wieg), kun je de wieg regelmatig verschuiven, zodat hij jullie kan aankijken, maar ook steeds op een andere kant kan gaan liggen.
Als hij wakker is…
Terwijl je baby wakker is, kun je het volgende doen om hem aan te moedigen zijn hoofd rond te bewegen:
- Verander de positie van zijn speelgoed en andere interessante dingen waar hij graag naar kijkt van de ene kant van het bed naar de andere kant;
- Naarmate de nekspieren van je baby sterker worden, leg je hem eerst op zijn buik, eerst slechts één minuut of twee minuten. Rond de drie maanden moet je met je baby kunnen spelen terwijl hij op zijn buik ligt. Verleng langzaam de buiktijd tot minimaal 30 minuten, drie keer per dag;
- Verminder de hoeveelheid tijd die je baby doorbrengt in een autostoeltje waar zijn hoofd zich in één positie bevindt;
- Zorg ervoor dat het hoofd van je baby niet altijd in dezelfde voedingspositie is.
Tussen vier en zes maanden zal je baby blij zijn dat hij kan beginnen om zonder ondersteuning te zitten. Dit neemt overdag de druk van zijn schedel weg. Gewoonlijk zal het herpositioneren van het hoofd van je baby eventuele problemen oplossen en is verdere behandeling niet nodig. Als je echter na zes tot acht weken geen verbetering ziet, kan je arts een andere behandeling aanbevelen.
