Een allergie treedt op wanneer het immuunsysteem van je kind reageert op een stof die meestal onschadelijk is (een allergeen). Het immuunsysteem identificeert ten onrechte het allergeen als een aanvaller en begint antilichamen aan te maken voor dit specifieke allergeen. Deze antilichamen waarschuwen de vechtende cellen in het lichaam (mestcellen) telkens wanneer ze de stof tegenkomen. De mestcellen binden zich met de antilichamen, zodat ze het allergeen de volgende keer dat ze het tegenkomen kunnen identificeren. Als iemand overgevoelig is voor een bepaalde stof, reageert het lichaam met een ‘overdreven’ afweerreactie; de allergische reactie.
Wat gebeurt er tijdens een allergische reactie?
Tijdens een onmiddellijke (acute) allergische reactie identificeert het immuunsysteem van je kind het allergeen waarvoor het is gesensibiliseerd (gevoelig gemaakt) als het er de volgende keer aan wordt blootgesteld. De cellen in zijn lichaam geven vervolgens de chemische stof histamine af, dat de symptomen van een allergische reactie naar voren brengt.
Symptomen
Symptomen zijn: tranen, huiduitslag (rode vlekken of netelroos), gezwollen lippen en ogen, diarree, braken, jeukende ogen, neus en mond. Ernstigere reacties zijn veel zeldzamer. In dit geval betreft de allergische reactie het hele lichaam en gebeurt dit meestal binnen enkele minuten na het in contact komen met een bepaald allergeen.
Als je kind een ernstigere reactie heeft, kan hij piepen, ademhalingsmoeilijkheden hebben, kunnen zijn keel en tong zwellen en vindt er mogelijk een plotselinge daling van de bloeddruk plaats. Dit staat bekend als anafylaxie of anafylactische shock en kan levensbedreigend zijn. Gelukkig zijn deze ernstige reacties erg zeldzaam. Als je vermoedt dat je kind een ernstige allergische reactie heeft, gebruik dan een adrenaline-pen voor automatische injectie als hem een recept is voorgeschreven en bel onmiddellijk een ambulance.
Sommige kinderen hebben allergische reacties op voedingsmiddelen vertraagd. Deze zijn moeilijker te herkennen. De symptomen van vertraagde reacties duren meestal langer en zijn persistenter dan directe allergieën. Het kan gaan om reflux, koliek, diarree, obstipatie of eczeem, vooral bij baby’s, waar melk de meest voorkomende oorzaak is. Sommige van deze symptomen kunnen worden veroorzaakt door andere aandoeningen dan allergieën, dus het is belangrijk om je huisarts te raadplegen voor een diagnose.
Loopt mijn kind risico op een allergie?
Sommige kinderen hebben meer kans op het ontwikkelen van allergieën. Je kind kan een neiging tot allergieën (atopie) van een of beide ouders erven, hoewel het misschien niet dezelfde allergie is. Als allergieën in je gezin optreden, heeft je kind meer kans op het ontwikkelen van allergieën omdat zijn lichaam meer IgE-antilichamen produceert dan normaal. Een atopisch kind kan meestal een allergische aandoening ontwikkelen, zoals eczeem en allergisch zijn voor bepaalde voedingsmiddelen. Hij kan dan astma of hooikoorts krijgen, of beide, terwijl hij groeit.
Zijn allergieën gemakkelijk te detecteren?
Niet altijd. Als je baby piept, kan het zijn dat hij verkouden is of een ander virus heeft en geen allergie. Veel baby’s ontgroeien de neiging om te piepen. Als je kind echter vaak piept, maar niet verkouden is, moet je hem meenemen naar je huisarts. Veel voorkomende allergische aandoeningen, zoals eczeem, hooikoorts, en voedselallergieën zijn vaak gemakkelijker te herkennen.
Hoe worden allergieën gediagnosticeerd?
Als je huisarts vermoedt dat je kind een allergie heeft, zal hij waarschijnlijk een allergietest aanbevelen. Vaak is dit de eerste test die wordt uitgevoerd bij het zoeken naar een allergeen. Je arts kan de test (vaak) zelf uitvoeren of je doorverwijzen naar een specialist. Bij een huidpriktest worden druppels verdachte allergenen op de arm van je kind gelegd. Een kleine prik wordt gemaakt in elke druppel, om te zien hoe de huid reageert. Bloedonderzoek (specifieke IgE-tests) is een andere manier om allergieën te detecteren. Ze meten de hoeveelheid IgE-antistoffen in het bloed die door het immuunsysteem van je kind zijn geproduceerd als reactie op een verdachte allergeen. Raadpleeg altijd je arts als je je zorgen maakt. Laat je niet verleiden om commerciële testkits te kopen, want deze zijn niet (geheel) betrouwbaar.
Hoe behandel ik een allergie?
De eerste stap is om je kind naar je huisarts te brengen om erachter te komen waarvoor hij allergisch is. De beste behandeling is om hem weg te houden van het allergeen dat de reactie veroorzaakt. Hoewel dit natuurlijk niet altijd gemakkelijk is. Het kan zo zijn dat je kindje medicijnen krijgt. De medicatie kan een allergie niet genezen, maar de gebruikelijke symptomen van een allergie wel behandelen, zoals een loopneus, jeukende mond en niezen. Vraag je apotheker of huisarts om advies voordat je medicijnen aan je kind geeft.
Je kunt stappen nemen om de blootstelling van je kind aan de meest voorkomende allergenen te verminderen. Dit zijn de meest voorkomende allergenen:
Pollenallergieën (hooikoorts)
Houd je kind binnen als het aantal pollen hoog is, vooral als het winderig is, en geef hem een bad of douche nadat hij buiten is geweest. Omwikkelbare zonnebrillen helpen zijn ogen te beschermen tegen de pollen. Zijn de symptomen een reëel probleem, vraag je arts dan om medisch advies.
Huisstofmijt
Als je kind allergisch is voor huisstofmijten, kunnen hotspots hiervoor, zoals slaapkamers, zijn allergie verergeren. Hij kan hooikoortsachtige symptomen of eczeem hebben. Hoewel het onmogelijk is om alle stof op een afstand te houden, kan een regelmatige schoonmaak helpen. Was knuffels, kussens en gordijnen, die een magneet zijn voor huisstofmijt, zo vaak mogelijk en bij een hoge temperatuur. Lucht alle kamers, gebruik synthetische kussens en dekbedden op het bed van je kind en zuig regelmatig stof op, idealiter met een reinigingsmiddel dat allergenen filtert. Je kunt ook beddengoed kopen dat is ontworpen om de hoeveelheid huisstofmijt te verminderen.
Huisdieren
Schilfers van dode huidcellen, speeksel en gedroogde urine van huisdieren kunnen een allergische reactie veroorzaken. Als je een huisdier niet permanent weg wil doen, probeer dan het volgende:
- Houd je huisdieren zoveel mogelijk buiten, of beperk ze tot één kamer, idealiter ligt er geen tapijt;
- Laat geen huisdieren in de slaapkamer van je kind;
- Doe je huisdieren minstens één keer per veertien dagen in bad;
- Doe de kussens en dekens waar je huisdier op ligt regelmatig in de wasmachine (ideaal bij 60 graden Celsius).
Als je een vriendin of familielid bezoekt die een huisdier heeft, vraag haar dan om niet te stofzuigen op de afgesproken dag, omdat de allergenen daardoor gaan rondzweven. Je arts kan je kind een medicijn voorschrijven voordat hij een door een huisdier bewoond huis binnengaat, om zijn symptomen te verminderen. Als je de medicijnen zonder recept koopt, informeer dan bij de apotheker welk type geschikt is voor de leeftijd van je kind en volg altijd de doseringsinstructies.