Zwaar teleurgesteld zijn wanneer je te horen krijgt dat je in verwachting bent van een jongen in plaats van een meisje: op ‘gender disappointment’ rust een taboe. Ouders schamen zich of voelen zich schuldig en durven er niet over te praten.
Door: Davine Lambert
“Ik huilde toen ik hoorde dat ik een zoon kreeg. Niet van blijdschap, maar van frustratie, verdriet en ergens een beetje pijn”, vertelt de 22-jarige Jantine. “Naar de buitenwereld heb ik heel blij gedaan terwijl ik eigenlijk wel door de grond kon zakken.” Ze is een van de vele ouders die te maken heeft gehad met ‘gender disappointment’ en haar verhaal vertelde naar aanleiding van een oproep.
‘Als er een meisje wordt geboren denk ik: ‘o, zij wel”
Ook de 42-jarige Maaike spreekt zich voor het eerst sinds lange tijd uit over dit voor haar verwarrende gevoel. “Toen wij bij de 20 wekenecho hoorden dat het een jongetje was dacht ik direct heel sterk: ik wil dit niet.” Ze werd overvallen door heftige emoties van teleurstelling die, zelfs nu haar zoontje al 9 is, nog steeds weleens terugkomen. “Het is een beetje alsof je verwachting van het leven in duigen valt. Ik kreeg echt te maken met depressieve gevoelens. En nog steeds denk ik soms als er een meisje wordt geboren: ‘o, zij wel’.”
De 29-jarige Liliane hoopte juist op een jongen, omdat ze altijd dacht dat een zoon perfect in hun sportieve gezin zou passen. “Toen ik hoorde dat we een meisje kregen was ik heel erg teleurgesteld. Alles wat ik had bedacht zag ik aan me voorbij trekken.”
Er met iemand over praten deden de vrouwen niet. “Ik heb een aantal jaar geleden besloten om dat niet meer te doen”, zegt Maaike. “Ik schaam me ervoor en voel me schuldig tegenover mijn kind, ik wil niet dat hij dit ooit te weten komt.” Ook Liliane durfde dat aan het begin niet. “Het voelde niet juist, ik moest voor mijn gevoel wel blij zijn.” Bij haar verdween het teleurgestelde gevoel toen haar dochter eenmaal was geboren, maar niet alle ouders hebben dat geluk.
Groot taboe
Het taboe dat op ‘gender disappointment’ rust is groot, zegt Bianca Rozendaal, praktijkondersteuner en initiatiefnemer van de website genderdisappointment.nl. Zelf was ze zwanger van haar derde kind, toen ook zij zo’n teleurstelling te verduren kreeg. “Ik had zo gehoopt op een meisje, maar kreeg weer een jongen. Ik was daar heel verdrietig over”, vertelt ze. Ook zij schaamde zich voor haar gevoel. “Om mij heen zag ik mensen die geen kinderen konden krijgen en ik voelde me ondankbaar.”
Na wat research op internet kwam Rozendaal er al snel achter dat er veel meer vrouwen (en mannen) zijn die dit voelen en dat er ongelofelijk hard over hen wordt geoordeeld. “Het viel me op dat er op internet heel ongenuanceerd wordt gereageerd op verhalen van mensen die hiermee te maken hebben. Ze worden compleet afgebrand, dat maakt het lastig om naar buiten te treden.” En juist dat is volgens Rozendaal zo belangrijk. “Het is niet iets waar je voor kiest, of wat te maken heeft met de liefde voor je kind”, vertelt ze. “Het is iets wat je gewoon kan overkomen.”
Rouwproces
Met haar website wil Rozendaal de stilte en het taboe rondom dit verdriet doorbreken en geeft ze advies aan ouders en hulpverleners. “Ik zie het zelf een beetje als een rouwproces. Je moet afscheid nemen van het ideaalplaatje dat je in je hoofd had en dat kost tijd. Dat staat helemaal los van het kindje, het is iets wat je moet uitvechten met jezelf.”
Volgens de praktijkondersteuner kunnen mensen met gender disappointment daar uiteindelijk prima overheen komen. “Het helpt enorm om erover te praten met een verloskundige, een huisarts of een psycholoog. Als je het voor jezelf houdt, wordt dat gevoel alleen maar groter en kan het heel verstikkend werken.”