Door te ruiken aan babypoep kunnen onderzoekers van het Amsterdam UMC bloedvergiftiging opsporen bij couveusebaby’s. Een ‘superneus’ doet dit werk.
Door: Hanneke van Houwelingen
Er zijn ouders die beweren dat ze een verkoudheid of ontsteking van hun baby kunnen ruiken. Maar bij de meeste mensen is het sterke reukvermogen verloren gegaan.
Wetenschappers van Amsterdam UMC, voorheen VUmc, ontwikkelden daarom een elektronische neus, die wel 1000 tot 10.000 keer krachtiger is dan die van een mens en vergelijkbaar is met het reukorgaan van een hond. Het apparaat ruikt aan de ontlasting en spoort vroegtijdig bloedvergiftiging bij couveusebaby’s op.
Enkele duizenden kinderen belanden jaarlijks in de couveuse, omdat ze voor de 32ste week al geboren zijn of omdat ze minder dan twee kilo wegen. Ongeveer een kwart ontwikkelt bloedvergiftiging, van wie 10 procent overlijdt. Het gaat jaarlijks om enkele tientallen kinderen.
Antibiotica
“Kinderen kunnen er ’s ochtends nog kiplekker bij liggen en binnen een paar uur doodziek zijn. Dat wil je vóór zijn.” Door vroege herkenning kan er volgens kinderarts en onderzoeksleider Tim de Meij sneller antibiotica worden gegeven.
De studie werd in de afgelopen jaren uitgevoerd op couveuseafdelingen van negen ziekenhuizen in Nederland en België. Verpleegkundigen schepten dagelijks poep uit de luiers van zo’n duizend patiëntjes. 127 couveusebaby’s kregen bloedvergiftiging.
De elektronische neus – die er niet zo uitziet, maar iets weg heeft van een spelcomputer – ontdekte dat de poep van de groep zieke kinderen anders rook, al drie dagen voordat ze de eerste symptomen vertoonden. “Van binnen waren de bacteriën dus al aan het pruttelen in de darm,” legt kinderarts De Meij uit.
Ook op de intensive care
Het liefst zou hij nu sensoren in iedere couveuse inbouwen. Maar zover is het nog lang niet, zegt De Meij. Volgens hem is er nog een tweede studie nodig die zijn hoopgevende resultaten bevestigt. “Vergelijk het met het griepvirus, dat zich steeds aanpast. We weten niet precies hoe darmbacteriën zich gedragen en of hun geurprofielen veranderen.”
De kinderarts verwacht dat de superneus in de toekomst ook bloedvergiftiging kan opsporen bij patiënten met kanker of die op de intensive care liggen. Hun weerstand is – net als van couveusebaby’s – vaak zo zwak dat ze extra vatbaar zijn voor de ziekte.
Eerder al toonde de onderzoeksgroep van De Meij in een kleinere studie aan dat het apparaat darmontsteking bij couveusebaby’s kan op- sporen. Ook wordt een soortgelijke neus ingezet om astma en de longziekte COPD te detecteren.
Maar artsen gebruiken ook gewoon hun eigen neus, vertelt De Meij. Hij kan aan de adem van zijn kinderen ruiken of ze verkouden worden. “Nog vóór ze gaan snotteren.”
Bron: Het Parool
