Moedermelk een wondermiddel? ‘Het eerste vaccin voor je baby’, ‘het witte goud’. Aan moedermelk worden bijna magische krachten toegedicht. Smeer het op een wondje en het geneest. Is het echt zo’n wondermiddel? “Er is nanotechnologie nodig om moedermelk te begrijpen.”
Vandaag publiceerden UNICEF en WHO een rapport waarin staat dat drie op de vijf baby’s risico lopen door ontbreken van borstvoeding in het eerste uur na de geboorte. ‘Het geven van borstvoeding binnen een uur na de geboorte is cruciaal voor de overlevingskansen van een pasgeborene’, is de boodschap die vooral geldt voor baby’s in ontwikkelingsgebieden.
Moedermelk is hartstikke gezond voor baby’s, krijgen aanstaande moeders ingepeperd. Daar kan geen poedermelk aan tippen. Maar wat zit er eigenlijk in dat witte goud waar iedereen zo lyrisch over is? En werkt het ook op wondjes? “Zeker”, zegt professor Marca Wauben van Universiteit Utrecht. Ze doet al jaren onderzoek naar moedermelk. “Moedermelk is meer dan een hapklare voeding. Het bevat vele hoogwaardige en unieke voedingsbestanddelen zoals bepaalde eiwitten, vetten en suikers en genetisch materiaal die een wonderlijke werking hebben.”
Suikers en antistoffen
In humane melk zit bijvoorbeeld een grote variatie aan suikers. Die zijn niet alleen een voedingsbron voor goede bacteriën, ze hebben ook een directe antibacteriële werking die de pasgeborene beschermen tegen infecties.
Vooral in de colostrum, de allereerste moedermelk, zit veel Immunoglobuline A (IgA). Dit is een antistof die een ontstekingsremmende en ziektewerende werking heeft. Door die antibacteriële werking wordt de melk ook op de huid en wondjes van baby’s gesmeerd.
Het melkbad van Cleopatra
Dat (moeder)melk niet alleen voor baby’s wordt gebruikt is niet nieuw. “De Grieken, Romeinen en Egyptenaren in de oudheid kenden al de heilzame werking van melk en gebruikte het voor gewrichtspijnen, constipatie en bepaalde ziektes.”
Daarnaast zou het laurinezuur in de melk rimpels en oneffenheden op de huid verminderen. Het is bekend dat Cleopatra een bad van ezelinnenmelk gebruikte om huidveroudering tegen te gaan. “Melk van ezels en paarden lijkt qua samenstelling meer op humane melk dan bijvoorbeeld koemelk”, vertelt Wauben. “Daarom worden nog steeds zeep en shampoos op basis van ezelinnen- en paardenmelk gemaakt. Het is nog niet wetenschappelijk aangetoond dat het werkt.”
Melk is maatwerk
Moedermelk wordt door de moeder precies op maat gemaakt voor haar baby en is dus ook niet ‘zomaar’ optimaal voor elke andere baby. Wauben: “De samenstelling van deze ingenieuze lichaamsvloeistof verandert continu. De moeder geeft op basis van wat ze eet, drinkt en in welke omgeving ze is, brokjes informatie aan haar afweersysteem in het maag-darmkanaal. De afweercellen bepalen of ze moeten reageren op deze informatie of niet.”
Geeft een moeder borstvoeding, dan komen de antibacteriele producten van de afweercellen van de moeder, zoals IgA, via de melk in de darmen van de baby terecht. Daarnaast komt ook informatie van de moeder in de melk terecht die de educatie van het afweersysteem van de baby helpt om om te gaan met de nieuwe leefomgeving. “Via moedermelk helpt moeder met de opbouw van het afweersysteem. Het afweersysteem zit feitelijk op school in de darmen van de baby. Een goede eductie van het afweersysteem in de eerste levensfase is belangrijk voor de rest van je leven.”
Moedermelk is nanobiologie
Moedermelk heeft nog veel meer geheimen. “Er is net ontdekt dat in melk minuscule (>
De complexe samenstelling van moedermelk en de ‘magische’ biologische werking is wetenschappelijk nog niet helemaal ontdekt. “Maar met de huidige nanotechnologieën kunnen we de deeltjes van elkaar onderscheiden en onderzoeken. Er is dus nanotechnologie nodig om moedermelk te begrijpen.”
Bron: RTL Nieuws