Kraamzorgbureaus kunnen steeds lastiger de beloofde zorg leveren. Door personeelstekort en meer geboortes lopen pas bevallen vrouwen het risico korter kraamhulp te krijgen. ,,Wat er niet is, kunnen we niet leveren.”
Door: Femke Rodenburg en Marloe van der Schrier
Het gaat om een tekort van 20 tot 30 procent, zegt Siska de Rijke, woordvoerder bij de Nederlandse Beroepsvereniging voor Kraamverzorgenden (NBvK). ,,Als het klopt dat het geboortecijfer gaat stijgen, worden er straks zo’n 170.000 baby’s per jaar geboren. We hebben 11.000 mensen nodig om die fatsoenlijk van zorg te kunnen voorzien, maar we hebben er nog maar 9.000.”
Doordat kraamzorgbureaus steeds vaker te maken hebben met bezettingsproblemen, zien ze zich soms gedwongen dit af te wentelen op cliënten. ,,Als het echt heel druk is, korten we de kraamweek waar mogelijk een dag in”, erkent Jacqueline Dorscheidt van Kraamzorg De Waarden uit Schoonhoven. ,,We willen alle gezinnen het wettelijk minimum van 24 uur geven dus soms moet een kraamhulp twee gezinnen naast elkaar draaien”, zegt ze tegen AD Groene Hart.
Negentiende eeuw
Ook ZiNkraamzorg uit Woerden, die jaarlijks de kraamweek verzorgt voor 8.500 gezinnen in de Randstad, heeft moeite personeel te vinden. ,,Het salaris ligt niet heel hoog en de werktijden zijn onregelmatig”, erkent teammanager Janine Grimberg. ,,Je kunt ’s avonds en ’s nachts opgeroepen worden en je werkt vervolgens ruim een week achter elkaar.”
De Rijke, namens de beroepsvereniging is fel: ,,Volgens mij moet er eerst eens een goed cao op tafel komen. Het zijn op dit moment werkomstandigheden uit de negentiende eeuw, uitbuiting is het. Het salaris is op bijstandsniveau en je moet de hele tijd maand beschikbaar zijn om te werken, terwijl je vaak maar een contract krijgt voor twaalf uur per week. Ik zou jonge meiden niet eens adviseren nu de kraamzorg in te gaan en beter nog even te wachten tot alles goed geregeld is. Je wordt echt uitgewoond.”
Meer baby’s
Nu er na een paar jaar van krimp weer meer baby’s worden geboren, neemt het probleem toe. Dorscheidt: ,,Bevallingen laten zich niet plannen, dus bij pieken is dat voor ons een enorme uitdaging.” Als de kraambureaus de drukte niet meer kunnen bolwerken, proberen ze extra zzp’ers in te huren of werken ze samen. Grimberg: ,,Als een ander bureau een kraamverzorgster thuis heeft zitten terwijl wij tekort hebben, wisselen we uit.”
Careyn Kraamzorg verplicht haar personeel zelfs te kiezen uit een aantal maatregelen om meer capaciteit te creëren. ,,Bijvoorbeeld tijdelijk meer werken, een dag korter vrij tussen twee gezinnen of een continurooster draaien waarbij je samen met een collega vier dagen op, vier dagen af werkt”, vertelt Cora van Staalduinen.
Weigeren
Cliënten vooraf weigeren zeggen de kraambureaus niet te doen. ,,Dat mag officieel niet van de zorgverzekeraar, maar we maken wel mee dat het bij ons drukker wordt als andere bureaus een stop hanteren”, zegt Grimberg. Wel adviseren de bureaus zwangeren soms om naar een concurrent te gaan. Grimberg: ,,Omdat we, zeker bij aanmeldingen vanaf vijf maanden zwangerschap, geen volledige kraamzorg meer kunnen garanderen.”
Bron: AD