Het aftellen is begonnen of misschien zijn jullie net bevallen. Dit artikel geeft jullie alvast een idee over wat je kunt verwachten in de kraamtijd; de eerste 6 weken na de bevalling. De eerste 8 tot 10 dagen komen verloskundigen regelmatig bij jullie thuis en ook de kraamverzorgster is er.
Voeding
Kies je voor borstvoeding, dan word je direct na de geboorte geholpen met aanleggen van de baby. Of hij krijgt zijn eerste flesje. Zijn maagje is nog klein; 10 ml per voeding is de eerste 24 uur voldoende. Bij het aanleggen mag hij 20 minuten per borst drinken, dat brengt de melkproductie op gang. Elke 3 uur bied je een voeding aan. Wil hij een keer niet drinken? Niet erg, hij heeft voor 24 uur reserves. Bij borstvoeding kan een baby de eerste dagen wel 9 voedingen per dag hebben. Overvoeden kan niet en zo komt de melkproductie juist goed op gang.
Flesvoeding
Elke dag mag de baby 10 ml meer drinken tot de 100 ml is bereikt. Dus op dag 2> 20 ml per voeding, op dag 3> 30 ml, enz. De kraamverzorgster helpt met het klaarmaken van de voeding en uitkoken van de flesjes.
Borstvoeding
Tijdens je zwangerschap kun je een borstvoedingscursus volgen. In de eerste kraamweek leert jullie kraamverzorgster je de baby aan te leggen, in verschillende houdingen te voeden en krijg je advies. Als je met kolven moet starten kun je bij de thuiszorg een kolf huren en bedklossen ophalen. Vraag je kraamverzorgster om telefoonnummers.
Gewicht
De kraamverzorgster weegt jullie baby dagelijks. De eerste paar dagen zal hij gewicht verliezen, dat is normaal. Binnen 2 weken na de geboorte moet hij terug zijn op het geboortegewicht. De kraamverzorgster houdt in de gaten of jullie kindje niet teveel afvalt.
Temperatuur
Jullie baby moet goed op temperatuur blijven: 36,8 à 37,2°C. Dit wordt regelmatig gecontroleerd. Heeft hij het te koud dan moet hij kruikjes hebben. De kraamverzorgster leert jullie hoe je deze maakt en waar je ze in het bedje legt. Baby’s verliezen de meeste warmte via het hoofdje, daarom is een mutsje belangrijk. Is jouw lichaamstemperatuur 38°C of hoger, neem dan contact met je arts op.
Geel zien
Veel baby’s hebben na de geboorte een wat gele kleur door afbraak van hemoglobine (eiwit in de rode bloedcel). Dit is, tot zekere hoogte, normaal. Er word gecontroleerd of dit niet teveel wordt. Eventueel wordt er bloed afgenomen om te kijken of deze bloedafbraak (bilirubine gehalte) niet te hoog is.
Stuwing
Je kunt last krijgen van stuwing van je borsten, of je nu wel of geen borstvoeding geeft. Geef jij geen borstvoeding, draag dan een strakke bh en houd die ’s nachts aan. Koelen van de borsten kan ook helpen, evenals paracetamol. Vraag je kraamverzorgster om tips.
Vloeien
Na de bevalling blijf je wat vloeien. Net als bij een heftige menstruatie en soms meer. Moet je elk half uur je kraamverband verschonen, bel dan je verloskundige. Ook je kraamverzorgster controleert dit. Om de 3 uur verschonen is normaal. In de eerste week neemt het bloedverlies al iets af. Beweeg je daarna meer dan kun je tijdelijk meer helderrood bloed verliezen. Bloedverlies duurt tot ± 6 weken na de bevalling. Gebruik geen tampons en ook geen gewoon maandverband. In het kraampakket zitten speciale kraamverbanden.
Baarmoederstand
De kraamverzorgster voelt dagelijks aan je buik om te controleren of je baarmoeder weer achter je schaambot slinkt. In de zwangerschap groeit je baarmoeder tot net onder je ribbenboog, direct na de bevalling zit die alweer rond je navel om in de eerste kraamweek onder je navel te zakken.
Naweeën
Sommige kraamvrouwen hebben last van naweeën die behoorlijk pijnlijk kunnen zijn. Neem gerust paracetamol, ook als je borstvoeding geeft. Als je kindje aan de borst drinkt kun je er last van hebben.
Wond/hechtingen
Als je bij de bevalling een scheurtje van het perineum hebt gekregen of als er een knip is gezet om de bevalling te versnellen, wordt dit met oplosbare hechtingen gehecht. Deze kunnen in de eerste kraamweek gaan trekken. Vanaf 6 dagen na de bevalling kan je verloskundige of arts ze verwijderen zodat deze pijn verdwijnt. Je kraamverzorgster controleert de hechtingen dagelijks op genezing en om infectie tijdig op te sporen. Houd de wond goed schoon door deze na toiletgebruik te spoelen: alleen met water, zonder zeepproducten. Het beste is de wond aan de lucht te laten drogen. Draag bij de middagrust geen ondergoed en ga op een handdoek liggen.
Krampjes
De meeste baby’s hebben de eerste 4 maanden last van krampjes omdat de darmen nog niet volledig zijn uitgerijpt en aan hun nieuwe functie moeten wennen. Het is normaal dat een kindje dan last heeft van buik- of darmkrampjes. Die kun je meestal niet voorkomen of verhelpen, maar je kunt wel iets doen om ze te verzachten:
- Over het blote buikje wrijven met warme handen (met de wijzers van de klok mee);
- Fietsbewegingen maken met zijn beentjes;
- Hem op zijn buik op je armen leggen, hoofdje in je hand en zachtjes wiegen;
- Doe hem in bad of leg een lauwwarme kruik (opgerold in een handdoek) tegen zijn buikje;
- Bij flesvoeding: let op juiste verhouding poeder/water en vermijd lucht in de speen;
- Laat hem regelmatig boeren;
- Draag hem in een draagzak;
- Leid hem af (bijv. wandelen);
- Bij borstvoeding: eet geen scherpe kruiden/specerijen en gasvormende groenten.
Hielprik/gehoortest
Tussen de 5e en de 8e dag na de geboorte is het tijd voor de hielprik. Door het aangeven van jullie kindje op het gemeentehuis wordt de thuiszorg ingeseind om de hielprik bij jullie thuis te geven. De uitleg hierover hebben jullie bij de 34-wekencontrole ontvangen. De hielprik screent op 17 ziekten: schildklier, bijnier, stofwisselingsziekten en dragerschap van o.a. taaislijmziekte, en is vrijwillig. Ook wordt het gehoor getest om te bepalen of jullie kindje voldoende hoort om te leren praten.
Middagrust
De bevalling is een heftige gebeurtenis waar je lichaam van moet herstellen. Ook heb je gebroken nachten door de voedingen. Het is dan ook een goede raad om zeker de eerste kraamweek iedere middag tussen 13.00 en 15.00 uur rust in te plannen. Op deze manier herstel je het snelst.
