Na je bevalling heb je recht op minimaal 24 uur kraamzorg, verdeeld over acht dagen. In de kraamperiode helpt de kraamverzorgende jou en je kindje thuis met verzorging, begeleiding en ondersteuning. Welke kraamzorg voor jou van toepassing is, wordt bepaald aan de hand van het landelijk indicatieprotocol kraamzorg. Vraag, zodra je weet dat je zwanger bent, je zorgverzekeraar naar vergoedingen en eigen bijdragen op het gebied van kraamzorg en voorkom verrassingen.
Het landelijke indicatieprotocol kraamzorg is een handleiding voor verloskundigen, verzekeraars en kraamzorginstanties, waarmee ze op dezelfde manier kunnen bepalen welke kraamzorg voor jou het beste is. Dat gebeurt op drie momenten, ook wel indicatiestellingen genoemd: op het moment dat je 36 weken zwanger bent, waarbij de indicatiestelling door een beroepsbeoefenaar, de ‘intaker’ genoemd, bij jou thuis wordt gedaan. Voor de tweede keer op de dag dat je thuis bent bevallen. En voor de derde keer op een moment dat drie tot vier dagen later ligt dan je bevalling thuis.
Ben je elders bevallen, zoals in een ziekenhuis, geboortehotel of geboortecentrum, dan wordt de kraamzorg bepaald op de dag dat je met de baby thuis komt en nogmaals, later in de kraamperiode. In deze laatstgenoemde gevallen bepalen de verloskundige (of de huisarts) en de kraamverzorgende samen welke kraamzorg voor jou en je baby het beste is. En ook of een aanpassing van de eerdere indicatiestelling nodig is, wat herindicatie genoemd wordt. Zo krijg je maatwerk in kraamzorg.
Op tijd aanmelden
Het is erg belangrijk dat je je uiterlijk in de derde maand van je zwangerschap bij een kraamcentrum bij jou in de buurt aanmeldt. Dat geldt ook voor het geval dat je niet van plan bent om thuis te bevallen, maar in een ziekenhuis, een geboortehotel of in een geboortecentrum. Let op: Alleen bij tijdige aanmelding kom je in aanmerking voor kraamzorg. Je verloskundige kan dat aanmelden voor kraamzorg trouwens ook voor jullie regelen. Nagenoeg alle verloskundigen werken samen met kraamcentra in hun naaste omgeving
Kraamzorg en je verzekering
Kraamzorg valt binnen het basispakket van je zorgverzekering met een minimum van 24 en een maximum van 80 uur, verdeeld over maximaal 10 dagen en ingaande op de dag van je bevalling. Ook belangrijk: de plek waar je bevalt is van invloed op het maximum aantal kraamzorgdagen. De dagen dat jij en je baby in een ziekenhuis of geboortecentrum verblijven, worden namelijk in mindering gebracht op het aantal kraamzorguren. Bij kraamzorg bij jullie thuis is er trouwens geen sprake van eigen risico op je zorgverzekering, maar wel van een wettelijke eigen bijdrage van € 4,30 per uur (2018). Je ziet dus hoe belangrijk het is om op tijd contact op te nemen met je zorgverzekeraar en om advies te vragen.
Kraampakket
Alleen als je aanvullend verzekerd bent krijg je nog een gratis kraampakket. Ben je dat niet en heb je alleen een basis zorgverzekering, dan kun je een kraampakket kopen (vanaf circa 21 Euro) of je stelt je kraampakket gewoon zelf samen en koopt de onderdelen in de winkel. De basissamenstelling van een kraampakket is als volgt: matrasbeschermer of kraammatras, onderleggers, kraamverband, stretchbroekjes, watten, steriele gaasjes, koortsthermometer (het liefst in digitale uitvoering), alcohol en desinfecterende zeep om mee te ontsmetten, en een navelklem. Deze laatste is trouwens niet nodig als je in het ziekenhuis bevalt.
Kraamzorg
Waaruit bestaat die kraamzorg nu eigenlijk? Om te beginnen zorgt een kraamverzorgende voor rust en regelmaat in jullie huis, waarbij zij ernaar streeft dat jij en je kindje voldoende rust krijgen en dat het jullie goed gaat. Verder helpt de kraamverzorgende gedurende de uren dat ze bij jullie in huis is jou en je kindje met de lichamelijke verzorging, controleert ze de baby dagelijks op groei, gewicht, temperatuur, kleur en algeheel welbevinden. En houdt ze jou in de gaten, waaronder de controle van je buik (locatie van je baarmoeder), hoe het gebied rond je eventuele hechtingen eruit ziet en hoe de genezing verloopt. De uitkomsten daarvan schrijft ze op in het zorgplan, waarbij ze tevens contact houdt met de verloskundige.
Ook leert ze jou hoe je het beste je kindje kunt verzorgen, waarbij ze je allerlei tips en adviezen geeft. Helpt, begeleidt en ondersteunt ze je bij het aanleggen en geven van borstvoeding. En, als je flesvoeding geeft, hoe je flesvoeding maakt, wat de juiste temperatuur van het flesje moet zijn en ook hoe en hoe vaak je het flesje geeft.
Samen wennen aan de nieuwe situatie
Naast het in de gaten houden van gezondheid en rust van jou en de baby, is er nog meer wat de kraamverzorgende doet. Zoals naar je luisteren als je vragen, zorgen of onzekerheden hebt. Ook begroet ze de kraamvisite en regelt ze de tijden waarop bezoekers jou en je kindje kunnen zien (en als het tijd is om weer afscheid te nemen) en neemt ze lichte huishoudelijke taken op zich. Tenslotte betrekt de kraamverzorgende natuurlijk ook je partner en eventuele andere kinderen bij de verzorging van jou en jullie kindje, nieuwe zusje of broertje.
Zo krijgen jullie alle mogelijkheden om in rust en regelmaat aan elkaar en de nieuwe situatie in het gezin te wennen. Om als het nodig is adequaat in te grijpen en passende maatregelen te nemen. En samen met zorg, aandacht en liefde voor elkaar verder door het leven te gaan. Naast een goede en professionele verloskundige, levert een deskundige en zorgzame kraamverzorgende daarvoor de beste basis.
