Zwangerschapsvergiftiging is iets waar ongeveer 15% van de vrouwen mee te maken krijgt tijdens haar zwangerschap. Helaas neemt dit aantal steeds meer toe.
Zwangerschapsvergiftiging is eigenlijk een verzamelnaam van klachten die vrouwen kunnen ervaren tijdens hun zwangerschap. Deze staan bijna altijd in relatie met een hoge bloeddruk. Zwangerschapsvergiftiging wordt ook wel pré-eclampsie genoemd.
De oorzaken van zwangerschapsvergiftiging
Zodra je zwanger bent, zorgen hormonen ervoor dat je lichaam je baby zo goed mogelijk kan voorzien van voeding, zodat hij of zij goed kan groeien. Er wordt steeds meer ruimte gemaakt in je lichaam en organen passen zich aan op de tijdelijke verandering. Zodra je last krijgt van zwangerschapsvergiftiging, lukt het je lichaam niet om deze aanpassingen te doen. Het lichaam geeft door verschillende symptomen aan dat het zichzelf en potentieel jouw baby niet meer voor lang in goede conditie kan houden. Ondanks dat het woord ‘ vergiftiging’ anders doet vermoeden, heeft het niets te maken met het eten van verkeerd voedsel. De naam is ontstaan omdat men vroeger dacht dat de aandoening een gevolg was van verschillende toxines in het bloed. Dit is inmiddels weerlegd.
De echte oorzaak is tot op heden nog niet bekend. Het kan elke aanstaande moeder overkomen. Genetische aanleg kan hier echter wel een rol in spelen. Komt een hoge bloeddruk veel voor in je familie, of hebben naaste familieleden ook last gehad van zwangerschapsvergiftiging? Dan kan dit een potentiële oorzaak zijn dat je hier ook last van krijgt.
Verschillende vormen van zwangerschapsvergiftiging
Omdat zwangerschapsvergiftiging zo’n breed begrip is, is de aandoening het beste onder te verdelen in 4 subgroepen:
Een hoge bloeddruk, ofwel zwangerschapshypertensie
Een hoge bloeddruk tijdens je zwangerschap kan ernstige gevolgen hebben. De bloeddruk is normaal gesproken 120 over 80. Als je bloeddruk achter 140 over 90 is, is er sprake van een zwangerschapshypertensie. Hierbij wordt ook gekeken naar een plotselinge, langdurige verhoging tijdens je zwangerschap. Extra controles bij de verloskundige of gynaecoloog zijn dan nodig. Meer over een hoge bloeddruk tijdens je zwangerschap lees je hier.
Pré-eclampsie
Er is sprake van pré-eclampsie als je naast een hoge bloeddruk ook teveel eiwitten uitscheidt in je urine. Dit moet onderzocht worden door een arts. Als dit het geval is, geeft het aan dat je nieren hun werk niet meer goed kunnen doen. Ook stollingsproblemen en vochtophopingen kunnen ontstaan doordat ook je lever en bloedvaten verminderd werken. Pré-eclampsie wordt vaak pas in de laatste fase van de zwangerschap ontdekt, en soms zelfs pas na de bevalling.
Eclampsie
Eclampsie komt voor bij vrouwen die in meerdere of mindere mate last hebben van Pré-eclampsie. Het betreft dezelfde symptomen, maar daarnaast is er ook sprake van stuipen. Door een te hoge bloeddruk in het hersenschors kunnen deze stuipen, die lijken op een epileptische aanval, voorkomen. Dit symptoom kan voor- tijdens en na de bevalling intreden. Zodra er sprake is van stuipen, moet dit meteen behandeld worden, aangezien hersenbloedingen hier een gevolg van kunnen zijn.
Het HELLP syndroom
Het HELLP syndroom staat voor Hemolysis -bloedafbraak-, Elevated Liver enzymes -leverfunctiestoornissen- en Low Platelets; een verminderd aantal bloedplaatjes. Door dit laatste kunnen er problemen met je bloedstolling ontstaan.
Hoewel het HELLP syndroom maar bij ongeveer 4% van de zwangere vrouwen voorkomt, kan het zeer ernstige gevolgen hebben.
Symptomen
Het eerste symptoom dat kan duiden op préeclampsie, eclampsie of HELLP, is dus een hoge bloeddruk. Dit wordt bij elk bezoek aan het verloskundige gecheckt met een bloeddrukmeter. Als je meerdere keren achter elkaar een hoge bloeddruk hebt, zal zij hierop actie ondernemen.
Bijkomende symptomen die je kan herkennen, zijn:
- Hoofdpijn
- Concentratieproblemen
- Sterretjes, flitsen of wazig zien
- Misselijkheid en/of overgeven
- Pijn in bovenrug of tussen de schouderbladen
- Een strak en drukkend gevoel op je maagstreek
- Vochtophopingen, ook wel oedeem genoemd, in handen, vingers, kuiten en voeten
- Tintelingen in handen en vingers
Let op: deze opsomming van symptomen zijn symptomen die het meest voorkomen in combinatie met een zwangerschapsvergiftiging. Toch kan deze aandoening zich bij iedereen anders uiten. Merk jij een plotseling verschil in je lichaam, dat gepaard gaat met ongemak of pijn? Overleg dit dan altijd met een verloskundige of een arts. Zij kunnen vervolgens meer onderzoek doe
De gevolgen van zwangerschapsvergiftiging
De gevolgen van zwangerschapsvergiftiging lopen erg uiteen. Ze kunnen in eerste instantie enorm ongemak veroorzaken voor jou, als aanstaande moeder. Denk aan constante hoofdpijn, een opgezwollen gevoel door het vasthouden van vocht, pijn op de borst en misselijkheid. Als je echter te lang doorloopt met deze symptomen, kan dit ook effect hebben op je baby.
Door de aantasting van bloedplaatjes kan je problemen krijgen met je bloedstolling, waardoor je placenta minder goed kan worden doorbloedt. Hierdoor loopt je baby het risico dat hij of zij te weinig voeding en zuurstof tot zich kan nemen.
Tijdens een bevalling loop je daarnaast het risico op complicaties, zoals met de placenta, of in de vorm van overmatig bloedverlies.
Mogelijke behandelingen
Helaas bestaat er nog geen medicijn tegen zwangerschapsvergiftiging, maar er is wel wat te doen aan vermindering van de symptomen. Als er in het begin van je zwangerschap wordt vermoed dat je bloeddruk te hoog is of kan worden, kan hier medicatie voor gegeven worden. Ook bestaan er medicijnen om hoofdpijn, misselijkheid en stuipen tegen te gaan. De meest effectieve manier om een zwangerschapsvergiftiging te genezen, is om de baby geboren te laten worden. Dit is echter voor de uitgerekende datum geen wenselijke oplossing. Artsen zullen er altijd naar streven om de baby zo lang mogelijk in jouw lichaam te laten groeien.
Als je last hebt van zwangerschapsvergiftiging, gaat dit echter wel altijd gepaard met strenge controles of potentieel een ziekenhuisopname totdat de baby geboren wordt.
Risicogroep
In principe loopt elke zwangere vrouw het risico om zwangerschapsvergiftiging op te lopen, maar er zijn bepaalde groepen waarbij dit risico groter is:
- Vrouwen die zwanger zijn van hun eerste kindje
- Vrouwen onder de 20 en boven de 35 lopen een groter risico
- Vrouwen waarbij een hoge bloeddruk of een zwangerschapsvergiftiging in de familie voorkomen
- Vrouwen die tijdens een eerdere zwangerschap al eens last hebben gehad van préeclampsie
- Vrouwen die last hebben van een verminderde nierfunctie
- Vrouwen die last hebben van diabetes of zwangerschapsdiabetes
Bron: Mamaenzo.nl, door Rachelle W
