Geen contractverlenging of een afwijzing na een sollicitatie. Bijna de helft van de zwangere vrouwen wordt gediscrimineerd op de werkvloer. Een landelijke campagne moet daar een einde aan maken.
Door: Inge Schouten
Jannes van de Velde (woordvoerder werkgeversorganisatie AWVN):
‘We hebben niet de indruk dat het onder onze leden een wijdverbreid fenomeen is. Maar zwangerschapsdiscriminatie mag niet. Het is onwenselijk, omdat het niet meer om de kwaliteit van het werk gaat, maar om iets heel anders. Discriminatie op grond van etniciteit of sekse is bij wet verboden en daar zijn goede redenen voor. Wij vinden dus dat werkgevers zich daaraan moeten houden.
‘Bij zwangerschap zijn maatschappelijke belangen gemoeid. Een zwangere vrouw brengt een kind op de wereld en dat kind maakt deel uit van de volgende generatie werknemers. Die gaat uiteindelijk bijdragen aan onze AOW. Als er geen mensen zijn die loon verdienen, wordt zo’n regeling onbetaalbaar. Ook mensen die kinderloos zijn, kunnen er op lange termijn van profiteren.
‘Op korte termijn hebben we ook baat bij vrouwen op de werkvloer. Het is namelijk belangrijk dat er evenwicht is op de arbeidsmarkt. Zwangerschapsdiscriminatie kan een ongewenst effect hebben op de toch al moeizame doorstroom van vrouwen naar de top.
We hebben voldoende baat bij meer diversiteit op de werkvloer. Teams die niet alleen uit mannen, maar ook uit vrouwen bestaan functioneren beter. Het brengt misschien extra kosten mee, maar die zijn te overzien. De campagne van Asscher is een goede stap om het bewustzijn van zwangerschapsdiscriminatie te verhogen.’
Zehra Sariaslan (beleidsmedewerker Atria, kennisinstituut voor emancipatie en vrouwen geschiedenis):
‘Bedrijven moeten er rekening mee houden dat kinderen onderdeel van onze samenleving zijn.’
‘Zwangerschapsdiscriminatie is een maatschappelijk probleem. Ik verbaas me erover dat het tegenwoordig, anno 2017, nog steeds gebeurt. We moeten af van de aanname dat het probleem bij de zwangere ligt. ‘Het is een eigen keuze en dus haar probleem’, wordt dan gedacht. Die mentaliteit moet veranderen. Bedrijven moeten er rekening mee houden dat kinderen onderdeel van onze samenleving zijn.
‘Het is nodig dat er nu een campagne is gestart en positief dat Asscher dit oppakt. Wat hij ook nog moet oppakken is de positie van vrouwelijke zzp’ers: tussen 2004 en 2008 zijn zij de dupe geworden van hun zwangerschap omdat zij niet werden doorbetaald. De Nederlandse regering werd hierover vorig jaar bevraagd door Cedaw, de Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination against Women van de Verenigde Naties. Die oordeelde dat Nederland het VN-Vrouwenverdrag had geschonden door deze vrouwen niet financieel tegemoet te komen. Zwangerschaps discriminatie maakt de positie van zzp’ers nog zwakker.
‘Wat zou een manier kunnen zijn om zwangerschapsdiscriminatie tegen te gaan? Wellicht kunnen meerdere mensen aanwezig zijn bij sollicitatie- en ontslaggesprekken. Dan kun je beter controleren waarom iemand wordt aangenomen of moet vertrekken. Het zijn kleine stappen, maar ooit komen we er wel. Ik blijf positief.’
Willemijn Roozendaal (bijzonder hoogleraar Socialezekerheidsrecht aan de Vrije Universiteit):
‘Veel zwangere vrouwen zeggen dat zij gediscrimineerd zijn door hun werkgever. Dat gaat niet zo vaak om ontslag. Als een werkgever iemand met een vast contract wil ontslaan, dan moet hij een reden opgeven. Een zwangerschap geldt wettelijk gezien als een verboden reden. Als blijkt dat het toch de onderliggende reden is geweest, dan is het ontslag niet geldig. De meeste klachten gaan echter over vrouwen wier contract voor bepaalde tijd niet is verlengd. Dat is geen ontslag, dat gaat over contractverlenging. Werkgevers hoeven niet te motiveren waarom zij het contract niet verlengen.
‘Het zou echt helpen als dat wel een verplichting wordt voor de werkgever als het gaat om vrouwen die op dat moment zwanger waren.’
‘Het komt ook voor dat vrouwen zich benadeeld voelen als zij na zwangerschapsverlof terugkomen op het werk. Collega’s hebben bijvoorbeeld hun functie overgenomen of er gaat een promotie aan hun neus voorbij. Die klachten worden minder vaak in de rechtbank uitgevochten.
‘Vrouwen moeten zich kunnen ontplooien. Daar moeten we dus met zijn allen voorzieningen voor treffen.’
‘Ik begrijp wel dat werkgevers soms moeite hebben met het feit dat vrouwen een tijdje weg zijn door zwangerschap. Maar de wetgever gaat mijns inziens terecht uit van het idee dat we in een maatschappij willen leven waarin vrouwen kunnen werken, ook als ze moeder worden.
‘Vrouwen moeten zich kunnen ontplooien. Daar moeten we dus met zijn allen voorzieningen voor treffen. Het is niet alleen omdat er kinderen moeten komen die onze AOW gaan betalen.’
Bron: De Volkskrant
