Je bent een tienermoeder als je jonger dan 20 jaar en zwanger of net bevallen bent. Een groot deel van deze jonge vrouwen heeft hier niet bewust voor gekozen. Het vergeten van de pil, vrijen zonder of met een gescheurd condoom of een verkrachting kan ertoe leiden dat een jonge vrouw zwanger kan raken. Een tienermoeder moet met nèt iets meer veranderingen rekening houden.
Een tienermoeder zit vaak nog op school en heeft vaker te maken met juridische zaken. Ook kan de zwangerschap meer medische risico’s met zich meebrengen dan bij een volwassen vrouw.
School
Ben je jonger dan 18 jaar? Dan ben je leerplichtig en moet je naar school gaan. Je wilt natuurlijk wèl je diploma halen, maak daarom goede afspraken met je school. Als dit niet lukt, kun je hulp vragen aan een leerplichtambtenaar van de gemeente. Hij zorgt ervoor dat de communicatie tussen jou en de school goed verloopt en geeft je advies.
Je kunt niet tijdens de gehele zwangerschap naar school gaan, omdat je bijvoorbeeld erg misselijk bent of op elk moment kunt bevallen. Bij de leerplichtambtenaar kun je een (tijdelijke) ontheffing vanwege je zwangerschap aanvragen.
Door een eventuele studievertraging ben je meer schoolgeld kwijt. Je kunt in aanmerking komen voor verschillen financiële regelingen. Bijvoorbeeld het kindgebonden budget en kinderopvangtoeslag.
Juridische zaken
Als je jonger bent dan 18 jaar krijg je niet automatisch het ouderlijk gezag over je kind. Als je 16 of 17 jaar bent, kun je naar de kinderrechter om je meerderjarig te laten verklaren. Na toestemming, krijg je het ouderlijk gezag over je kindje. Ben je jonger dan 16 jaar? Dan wordt een voogd toegewezen. Zodra je 16 of 17 jaar bent kun je het bovenstaande toepassen en heb je alsnog het ouderlijk gezag.
Als je kindje niet erkend is en je niet getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap hebt, krijgt het kindje de naam van zijn moeder. Als de partner van de moeder het kind erkent, kan ook zijn naam aangenomen worden. De partner moet wèl minimaal 16 jaar oud zijn als hij het kind wil erkennen. Wèl getrouwd of een geregistreerd partnerschap? Dan mag je bij de aangifte van geboorte aangeven welke achternaam het wordt. Denk hier goed over na, want de achternaam kan niet zomaar veranderd worden.
Meer informatie over erkenning en ouderlijk gezag vind je op de website van de Rijksoverheid.
Medische risico’s
De kans op complicaties is groter naarmate de moeder korter heeft gemenstrueerd. Vooral als je vóór de zwangerschap maar 2 jaar hebt gemenstrueerd.
Ook is er een grotere kans op een laag geboortegewicht en worden kindjes vaker te vroeg geboren, omdat tienermoeders gynaecologisch nog niet zijn volgroeid. Ook een ongezonde leefstijl kan hieraan bijdragen. Jonge moeders hebben vaker slechte eetgewoonten, roken vaker door en drinken alcohol tijdens de zwangerschap dan volwassen vrouwen. Door een laag geboortegewicht kan de baby overlijden, omdat hij dan dan te weinig voedingsstoffen binnenkrijgt. Dit komt ook vaker voor bij tienermoeders, omdat ze slordig zijn met zwangerschapscontroles of bezoekjes aan de verloskundige.
Natuurlijk scheren we niet alle tienermoeders over één kam, maar het verklaart wel waarom complicaties vaker bij tienermoeders voorkomen dan bij volwassen vrouwen.
Tip: Ga regelmatig op controle bij je verloskundige en laat vaker een echo maken om de risico’s te verminderen en eventuele problemen zo vroeg mogelijk te signaleren.