Berichten verspreiden zich vaak razendsnel, of ze nu kloppen of niet. Wij proberen de zin van de onzin te scheiden. Vandaag: het geven van borstvoeding leidt tot slimmere kinderen dan het geven van flesvoeding.
Door: Tomas van Dijk
‘Baby’s die langer dan negen maanden borstvoeding krijgen, scoren op 18-jarige leeftijd gemiddeld vijf IQ-punten hoger dan kinderen die minder dan één maand de borst hebben gekregen.’ Deze quote, van VU-gezondheidshoogleraar Jaap Seidell, stond onlangs in het AD. Vijf punten, dat is niet gering. Om een idee te geven: tien punten markeert het gemiddelde verschil tussen leerlingen van havo en vmbo, aldus Seidell in hetzelfde artikel.
Klopt het?
“Je kunt die bevindingen inderdaad niet veralgemeniseren.”
– VU-gezondheidshoogleraar Jaap Seidell
Seidell verwijst naar een Deense studie uit 2002 naar mensen die rond 1960 zijn geboren. Het gaat om oude data. De bevindingen zijn niet een op een te vertalen naar de situatie van vandaag. Zo zijn voedingspatronen van moeders en babymelkproducten sindsdien veranderd.
‘Je kunt die bevindingen inderdaad niet veralgemeniseren’, zegt Seidell. ‘De passage is overgenomen uit een eerder artikel van mij in Het Parool. Daarin komt duidelijker naar voren dat ik slechts een voorbeeld heb aangehaald van een onderzoek.’
“Hoogopgeleide vrouwen geven vaker borstvoeding dan lager opgeleide moeders”.
Een verband tussen IQ en borstvoeding is vrijwel onomstotelijk vastgesteld, maar het zou kunnen dat slimme kinderen hun hogere IQ hebben geërfd van de moeder en dat het niet aan de borstvoeding ligt. Hoogopgeleide vrouwen geven namelijk vaker borstvoeding dan lager opgeleide moeders. Misschien is er dus helemaal geen oorzakelijk verband tussen IQ en borstvoeding.
Seidell meent dat zo’n verband er wel is, en dat denkt ook Erik Lykke Mortensen van de Universiteit van Kopenhagen, de eerste auteur van het artikel waar Seidell naar refereert. Maar dat het verschil kan oplopen tot vijf IQ-punten, lijkt Mortensen overdreven.
“Corrigeren voor alleen socio-economische situatie en opleiding, zoals in veel studies gebeurt, is niet voldoende.”
– Psychiater Sabine Roza
Mortensen had de hand gelegd op de voedingsgegevens van ruim tweeduizend jongens die geboren waren rond 1960 en die achttien jaar later voor hun militaire dienstkeuring een IQ-test hadden ondergaan. ‘Helaas hebben we niet kunnen corrigeren voor het IQ van de moeder’, vertelt de Deen. ‘We hebben data uit de jaren zestig gebruikt, omdat we – naar later bleek ten onrechte – vermoedden dat de voorkeur voor het geven van borstvoeding destijds niet samenhing met intelligentie.’
In een studie uit 2015 naar bijna vierduizend kinderen, geboren tussen 2002 en 2006, ziet psychiater Sabine Roza van het Erasmus MC het IQ-voordeel van kinderen als sneeuw voor de zon verdwijnen wanneer zij corrigeert voor het IQ van de moeder. ‘Corrigeren voor alleen socio-economische situatie en opleiding, zoals in veel studies gebeurt, is niet voldoende.’
Eensgezinder zijn wetenschappers over andere mogelijke voordelen van borstvoeding, waaronder een verminderde kans op vroege infecties en overgewicht van het kind.
Conclusie
Dat borstvoeding leidt tot een hoger IQ is omstreden. Als het al zo is, dan is het effect waarschijnlijk niet zo sterk dat het leidt tot een verschil van vijf IQ-punten.
Bron: De Volkskrant
