Om niemand uit te sluiten, is in een Brits ziekenhuis besloten om genderinclusieve taal te gebruiken op de geboortafdeling. Zo is moedermelk nu mensenmelk geworden en is het woord kraamvrouwen vervangen door ‘mensen die zijn bevallen’.
Hieronder het originele artikel, overgenomen van het AD, door Elise Vermeeren.
Het Britse Brighton and Sussex University Trust Hospital is het eerste ziekenhuis in het Verenigd Koninkrijk dat genderinclusieve taal gaat gebruiken in de geboortezorg. Zij willen daarmee de zorg voor trans- en non-binaire mensen die aan het bevallen zijn verbeteren en tegemoet komen aan hun specifieke wensen. De meeste patiënten, zegt het ziekenhuis, hebben er geen behoefte aan om met mens in plaats van met moeder aangesproken te worden en dus verandert er voor hen niets. Het gaat om de groep die er wél om vraagt.
Carolyn Morrice, hoofdverpleegkundige van het ziekenhuis, legt uit: ,,We willen onze patiënten als individu behandelen, door persoonlijke zorg te bieden die aan hun behoeften voldoet en de taal gebruiken waarmee zij zich op hun gemak voelen.”
Er zijn patiënten die liever geen moeder genoemd worden na de bevalling, maar ‘bevallende ouder’ of die een voorkeur hebben voor het genderneutrale voornaamwoord they. Moedermelk kan ook het Engelse ‘chest milk’ worden of ‘mensenmelk’. Aan die behoefte wil het ziekenhuis tegemoet komen.
Een positieve geboorte
Bevallen is zo’n ingrijpend moment in iemands leven dat deze kleine aanpassingen in taal, voor wie daar behoefte aan heeft, het verschil kunnen maken voor een positieve bevallingservaring. Dat zegt inclusiviteitsexpert Barbara Oud, die bedrijven adviseert over diversiteit en inclusief taalgebruik. De opeenstapeling van steeds moeten uitleggen, tot het kraambed aan toe, op wie je valt en hoe jij je gender identificeert; daar kan iemand zich enorm rot over voelen, zegt Oud.
,,Je wilt je genderidentiteit niet steeds hoeven verdedigen. Als een verloskundige, en dat is al een professional die bijzonder liefdevol en respectvol met patiënten omgaat, je dan aanspreekt met de voornaamwoorden die jij graag wil, is dat heel belangrijk in hoe je de zorg ervaart.”
Deze kwestie, legt Oud uit, gaat over genderidentiteit. Je biologie; dat is sekse. Wie zichzelf genderfluïde of non binair noemt, en er zijn nog meer vergelijkbare termen in gebruik, voelt zich niet overduidelijk man of vrouw. ,,Qua gender kan iemand zich geen vrouw voelen, maar dat qua sekse wel zijn.”
,,Er zijn transmannen die graag een kind willen en hun medische transitie om die reden uitstellen. Je lichaam kan vrouwelijke dingen doen, maar je bent een man. Je kunt als transman dankbaar zijn voor het feit dat je een kind kunt baren en voeden, maar nog steeds een man zijn en dit loskoppelen van een vrouwelijk lichaam.”
Dit is onbekend terrein voor veel mensen, en dat is ook logisch: dit gesprek voeren we niet vaak, aldus Oud. ,,Hoe meer we erover praten, hoe vaker mensen de gelegenheid krijgen om zichzelf te zijn. Daar wordt onze samenleving gelukkiger van.”
‘Wat een onzin en waarom moet dit’: dat sentiment zal vast ook spelen bij het personeel van dit Engelse ziekenhuis, zegt Oud. ,,Het moeten wennen aan nieuwe taal en het ongemak dat dat oplevert, weegt niet op tegen de voordelen voor deze groep. Taal is belangrijk, en veel woorden zijn makkelijk neutraal te maken. Van het woord moedermelk kun je makkelijk gewoon ‘melk’ maken. Zorgverleners die daar rekening mee houden leveren betere zorg.”
Eerste in soort
Het Britse ziekenhuis is in ieder geval trots op hun keuze. De richtlijnen en het zorgmodel dat zij hebben opgesteld voor trans- en niet-binaire mensen is de eerste in zijn soort, zegt hoofdverloskundige Amanda Clifton, en zal op grote schaal beschikbaar worden gesteld aan andere kraamafdelingen. Of dit in Nederland navolging zal krijgen? Oud: ,,Ik hoop het. Er worden hier ook al stappen gezet in taalgebruik dat wegblijft van gender. De NS wil mensen van A naar B krijgen, en noemt hen dus reizigers. Hopelijk gaan we steeds een stapje verder in inclusief taalgebruik.”
Op Twitter zijn de reacties nogal verdeeld. Wat vinden jullie hiervan?